Cùng nhìn lại một năm chống dịch của showbiz Việt

Khi ca Covid-19 đầu tiên xuất hiện trong nước, Hồng Vân quyết định đóng cửa hai sân khấu kịch, không biết ác mộng mới chỉ bắt đầu.

Sân khấu kịch của nghệ sĩ Hồng Vân

Tối 29 Tết Âm lịch năm ngoái (23/1/2020), Hồng Vân vừa theo dõi bản tin nóng trên tivi vừa ôm ngực. Việt Nam ghi nhận trường hợp mắc Covid-19 đầu tiên - hai cha con đến từ Vũ Hán, Trung Quốc. Điều Hồng Vân lo sợ nhất cuối cùng cũng đến. Chị lập tức gọi cho diễn viên Minh Luân - đàn em giúp chị điều hành sân khấu kịch, sau đó làm một việc chưa có tiền lệ trong 20 năm: đóng cửa hai sân khấu, dù dịp Tết luôn "cháy" vé, là cơ hội vàng để bù lỗ.

Các nghệ sĩ sân khấu "Thế giới trẻ" đeo khẩu trang trong hậu trường khi diễn xong hồi tháng 3/2020. 

Chuỗi ngày tiếp theo là quãng thời gian ám ảnh không chỉ với Hồng Vân mà còn với bất kỳ nghệ sĩ nào. Đầu tháng 2, loạt sự kiện, show diễn của ca sĩ quốc tế lẫn trong nước, từ Modern Talking đến Hồng Nhung, Quang Dũng... bị hủy, bầu show tổn thất hàng chục tỷ đồng. Lý Hải, đạo diễn Quang Dũng, Thu Trang... phải lùi ngày công chiếu các phim Lật mặt 5, Tiệc trăng máu, Chị Mười Ba 2... dù đã bỏ hàng tỷ chi phí marketing.

Có tháng, thu nhập của sao là con số 0 vì không thể đi diễn hay đóng quảng cáo. Đan Trường bị hủy 12 show chỉ trong một tháng. Chưa từng bán hàng online, Đàm Vĩnh Hưng lần đầu đứng trước ống kính để "chốt đơn", có lúc phải xấu hổ vì lời ra tiếng vào của khán giả. Cùng lúc, tình trạng của nhiều nghệ sĩ hải ngoại cũng không mấy tươi sáng. Minh Tuyết dở khóc dở cười, nói chị phải "trồng rau ăn cho qua mùa dịch". Thanh Hà kể đời chị chưa từng lâm vào tình huống suốt nửa năm không một show diễn. Dịch còn khiến nhiều nghệ sĩ lâm cảnh "có nhà mà không thể về". Danh ca Cẩm Vân từng phải xa chồng - tay trống Khắc Triệu - 5 tháng khi anh qua Mỹ thăm con và mắc kẹt. Căng thẳng, lo lắng bao trùm toàn xã hội, trong đó có giới showbiz.

Khi cuộc chiến với Covid-19 đến cao trào, cũng là lúc nghệ sĩ quyết định góp tiếng nói. Nhóm vũ công Quang Đăng, ca sĩ Min, Erik nổ phát súng đầu tiên với Ghen Cô Vy (sáng tác: Khắc Hưng). "Vũ điệu rửa tay" vốn lấy ý tưởng từ hướng dẫn của Bộ Y tế bỗng thành hiện tượng gây sốt toàn cầu, được loạt tờ báo, đài truyền hình tại Mỹ, Hàn Quốc, Ấn Độ... ca ngợi. Cây viết Rania Aniftos của Billboard nhận xét bài hát có giai điệu dễ nhớ cùng video minh họa hài hước, bổ ích. Đài SBS của Hàn Quốc nói ca khúc lan truyền thông điệp nâng cao sức khỏe cộng đồng một cách tích cực. Trong nước, hàng nghìn video cover điệu nhảy lan khắp mạng xã hội. Một giai đoạn, người người, nhà nhà đều hát: "Cùng rửa tay xoa xoa xoa xoa đều/ Đừng cho tay lên mắt mũi miệng...".

Loạt ca sĩ quốc tế hưởng ứng "Ghen Cô Vy" với nhiều thứ tiếng. 

Làng nhạc Việt cùng hưởng ứng phong trào sáng tác về Covid-19, tạo thành một làn sóng tuyên truyền phòng bệnh, cổ vũ chống dịch. Việt Nam ơi, đánh bay Covid - cải biên từ bài Việt Nam ơi (tác giả: Minh Beta) gây sốt với giai điệu, ca từ sôi nổi, truyền cảm hứng. Ông bà anh thời Covid-19 (ca sĩ Thái Thùy Linh) là góc nhìn lạc quan, vui tươi của tình yêu đôi lứa thời dịch bệnh. Lê Thiện Hiếu viết Tiễn Covid - nói về việc "khẩu trang là thứ cần có mỗi ngày, luôn rửa tay để tránh lây lan".

Showbiz Việt lúc này chung mối tâm tình khi sẻ chia với lực lượng tuyến đầu chống dịch. Ca sĩ Nguyễn Phi Hùng sáng tác Bao la những trái tim hồng khi chứng kiến sự tận tụy của các y bác sĩ. Từ Mỹ, ca sĩ Hồng Nhung viết Quê hương cần nắng, như một cách tri ân sự cống hiến lặng thầm của tình nguyện viên, dân quân... Nghệ sĩ Bạch Tuyết - từng thu âm Ông bà anh thời Covid-19 phiên bản vọng cổ - xúc động khi hồi tưởng những tháng cả showbiz chung tay đẩy lùi dịch bệnh. "Một thời kỳ đáng nhớ, đầy nhiệt huyết của nhạc Việt", bà nói.

Cuối tháng 7/2020, khi cuộc sống dần ổn định, Covid-19 bùng phát trở lại với những ca bệnh ở Đà Nẵng. Một làn sóng ca khúc mới trỗi dậy, hướng về tâm dịch. Dòng nhạc motivation music (truyền cảm hứng, động lực sống) lên ngôi với loạt ca khúc khích lệ tinh thần. Nghệ sĩ hai miền Bắc, Nam cùng quay MV ca khúc Việt Nam ơi, vững tin do Thắng Holy sáng tác. Trong bài Ngày mai lại tươi sáng, Nguyễn Văn Chung dành lời tri ân các y bác sĩ: "Có những anh hùng thầm lặng hy sinh/ Vì những người khác quên bản thân mình/ Ta kính nghiêng mình vì nợ họ những ân tình/Vì mang cho ta niềm tin".

Nhiều nghệ sĩ đi đầu khi kêu gọi đóng góp cho "tiền tuyến". Hà Anh Tuấn là một trong những nghệ sĩ tiên phong từ tháng 3/2020. Anh tài trợ gần 1,3 tỷ đồng để làm ba phòng cách ly áp lực âm, dùng trong điều trị người nhiễm nCoV. "Tôi xem đây là việc phải làm. Lúc thuận lợi hay khó khăn, việc được sống, trải nghiệm và đóng góp cùng cộng đồng và quê hương là một vinh dự", Hà Anh Tuấn nói. Hưởng ứng sự chia sẻ của anh, ca sĩ Hồ Ngọc Hà, Chi Pu cũng quyên, tặng một tỷ đồng làm phòng cách ly áp lực âm. Cựu diễn viên Thủy Tiên và chồng - ông Johnathan Hạnh Nguyễn - ủng hộ 25 tỷ đồng để chi trả các thiết bị y tế. Đó là cách họ thể hiện tấm lòng với ngành y tế nước nhà khi con gái họ - Thủy Tiên, "bệnh nhân 32" - bình phục sau thời gian điều trị nCoV ở TP HCM.

Khi vật dụng y tế khan hiếm, ca sĩ Tùng Dương, Hồng Nhung, hoa hậu Hà Kiều Anh, nghệ sĩ múa Linh Nga, ca sĩ Hoàng Thùy Linh, Tóc Tiên... góp các thiết bị bảo hộ và tiền mặt. Ca sĩ Tuấn Hưng trao tặng 10.000 khẩu trang cho đội ngũ bác sĩ, y tá bệnh viện Bạch Mai. Gia đình nghệ sĩ Lý Hùng - Lý Hương - tặng máy thở cho bệnh viện Chợ Rẫy TP HCM. Diễn viên Lê Bê La, Thanh Sơn... quyên góp 1,2 tỷ đồng mua lương thực, khẩu trang tặng người bán vé số bị mất việc do lệnh giãn cách xã hội.

Họ đóng góp bằng nhiều cách khác nhau. Ca sĩ Vũ Cát Tường dùng tiền bản quyền ca khúc Tomorrow để tặng các đơn vị tuyến đầu. Các hoa hậu, á hậu góp sức cho đội ngũ chống dịch và người dân tại quê nhà của họ. Tháng 4/2020, Hoa hậu Lương Thùy Linh đến các lán trại ở Cao Bằng - quê cô - trao khẩu trang, nước rửa tay, nhu yếu phẩm... cho bộ đội biên phòng làm nhiệm vụ kiểm soát xuất nhập cảnh khu vực biên giới Việt - Trung. Khi Hoa hậu Tiểu Vy về nhà ở Hội An để tránh dịch, cô trao một tấn gạo cho 100 người khuyết tật, bán hàng rong. Rời khu cách ly tại Trung tâm Giáo dục Quốc phòng và An ninh (Đại học Quốc gia TP HCM) ở Bình Dương, người mẫu, á hậu Võ Hoàng Yến quyên góp 61 triệu đồng cùng 1.000 khẩu trang, nước rửa tay... Trong thời gian cách ly, cô tích cực đi nhặt rác, hái rau, tập thể thao, kết bạn... để lan tỏa thông điệp tích cực.

Võ Hoàng Yến ôm thùng tiền đến từng phòng kêu gọi quyên khi cách ly ở Bình Dương cuối tháng 3. Tinh thần tích cực, đầy năng lượng của siêu mẫu gây ấn tượng, khiến khán giả đặt cho cô biệt danh "Nữ hoàng cách ly".

Nhiều nghệ sĩ không chịu bó buộc khi bị hủy show, ngừng diễn. Một trào lưu hát tại nhà được khởi xướng, hưởng ứng lời Chính phủ kêu gọi "stay at home" từ tháng 3. Họ hát, vừa để thỏa cơn khát được đứng trên sân khấu, vừa để giải phóng tinh thần sau chuỗi ngày tù túng vì giãn cách xã hội. Đức Tuấn làm các show hát trực tuyến hai số mỗi tuần, theo từng chủ đề như nhạc Trịnh Công Sơn, Phạm Duy, tưởng nhớ danh ca Thái Thanh... Các chương trình chủ yếu phục vụ miễn phí, song nhiều show hướng đến mục tiêu thương mại. Tuấn Hưng và Khắc Việt đầu tư dàn âm thanh 600 triệu đồng cho show Live in Sweet Home - diễn ra vào tối thứ bảy hàng tuần, mỗi khán giả trả phí 250.000 đồng để được theo dõi chương trình. Theo nhạc sĩ Huy Tuấn - giám đốc chuỗi chương trình Music Home, mô hình nhạc trực tuyến sẽ còn phát triển mạnh trong năm tới, bởi nghệ sĩ đã quen với tinh thần "nương theo dịch để sống".

Hôm 19/1, trong lễ trao giải Ngôi sao của năm tại TP HCM do báo Ngoisao.net tổ chức, Quang Đăng được xướng tên ở hạng mục Dự án truyền cảm hứng. Nhưng với nam vũ công, Ghen Cô Vy không phải thành công của riêng anh. Quang Đăng gửi lời cảm ơn đến đông đảo nghệ sĩ đã chung sức phổ biến ca khúc qua nhiều hình thức, để Ghen Cô Vy trở thành biểu tượng giàu sức sống của showbiz khi nhìn lại một năm đầy biến động.